CÁC TỔ CHỨC QUỐC TẾ CẢNH BÁO VỀ KHỦNG HOẢNG LƯƠNG THỰC, THỰC PHẨM TOÀN CẦU

Hơn 780 triệu người trên khắp thế giới đang trong tình trạng thiếu lương thực, trong khi khoảng 30% lương thực trên thế giới vẫn bị lãng phí hoặc thất thoát. Khoảng 462 triệu người trên thế giới bị suy dinh dưỡng, trong khi khoảng 2 tỷ người bị thừa cân hoặc béo phì. Đó là nghịch lý của thế giới chúng ta đang sống.

Hậu quả tàn khốc

“Không có gì cho bọn nhỏ ăn, tôi buộc phải cho chúng uống chút nước đường để chúng ngừng khóc, nhưng điều đó chỉ giúp chúng yên lặng trong chốc lát trước khi bắt đầu khóc và đòi ăn trở lại,” Maryan Mohamed Ali, 28 tuổi, một phụ nữ người Somalia, bất lực nói.

Theo Liên hợp quốc, từ tháng 4-6/2023, khoảng 6,6 triệu người ở Somalia đã phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực. Tình hình đặc biệt nghiêm trọng ở các vùng nông thôn.

Somalia chỉ là một trong rất nhiều quốc gia đang phải chống chọi với cuộc khủng hoảng lương thực, hiện đang ngày một lan rộng trên thế giới.

An ninh lương thực quốc gia được hiểu là sự đảm bảo của mỗi quốc gia về nguồn cung cấp lương thực cho người dân để hạn chế và đẩy lùi tình trạng thiếu lương thực, nạn đói và tình trạng phụ thuộc vào nguồn cung lương thực nhập khẩu.

Bảo đảm an ninh lương thực quốc gia là mọi người có quyền tiếp cận các thực phẩm một cách an toàn, bổ dưỡng, đầy đủ mọi lúc, mọi nơi để duy trì cuộc sống khỏe mạnh và năng động.

Thực tế cho thấy mất an ninh lương thực quốc gia là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến mất ổn định đất nước.

[Thế giới vứt đi 100 tỷ USD mỗi năm chỉ vì lãng phí thực phẩm]

Khủng hoảng lương thực sẽ dẫn đến giá lương thực tăng cao, nguồn cung lương thực không đủ, lập tức ảnh hưởng tới đời sống sinh hoạt hàng ngày của mọi người, kìm hãm phát triển kinh tế, gia tăng đói nghèo.

Điều đó sẽ làm thay đổi kết cấu xã hội, gia tăng mâu thuẫn nội bộ, tạo tâm lý bất bình, chống đối của dân chúng đối với chính quyền, gây khủng hoảng xã hội trầm trọng.

Những người đói khát có nhiều khả năng tham gia vào xung đột vũ trang hơn, có thể là do tuyệt vọng hoặc đơn giản chỉ như một cách để kiếm sống.

Khủng hoảng lương thực dẫn đến nạn đói, suy dinh dưỡng và những ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến sức khỏe và chất lượng sống.

Đồng thời, những người không thể tiếp cận đầy đủ thực phẩm lành mạnh rất dễ xuất hiện các vấn đề như bệnh tim mãn tính, tiểu đường, cao huyết áp, trầm cảm nặng và lo lắng.

Vòng tuần hoàn giữa mất an ninh lương thực và bệnh tật sẽ dẫn đến sự sụt giảm của năng suất lao động, năng lực học tập và năng lực phát triển thể chất, tinh thần, trí tuệ.

Bên cạnh đó, hậu quả của việc mất an ninh lương thực còn có thể kéo dài từ thời thơ ấu đến khi trưởng thành, thậm chí ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của nguồn nhân lực.

Nguyên nhân gây ra khủng hoảng lương thực

Việc lương thực không đảm bảo có thể bắt nguồn từ lý do nguồn cung không đủ, sức mua yếu, phân phối không hợp lý và việc sử dụng không thỏa đáng. Tuy nhiên, yếu tố chủ yếu là do xung đột, hiện tượng thời tiết cực đoan và các cú sốc kinh tế.

Xung đột địa chính trị là một trong những yếu tố chính dẫn đến tình trạng mất an ninh lương thực hiện nay.

Đặc biệt, khi xung đột xảy ra ở những khu vực sản xuất lương thực chủ yếu của toàn cầu sẽ tác động nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất và nguồn cung lương thực.

Sự ảnh hưởng của cuộc xung đột Nga-Ukraine đối với khủng hoảng lương thực thế giới là một ví dụ điển hình.

Phần lớn ngũ cốc của các nước châu Phi là từ Ukraine và Nga, và khi cuộc xung đột xảy ra, các nước này bị thiếu trầm trọng nguồn cung cấp lương thực. Kết quả là hàng triệu người đứng bên bờ vực của nạn đói.

Lạm phát giá lương thực trong nước vẫn ở mức cao

Lạm phát cao hơn 5% xảy ra ở 57,1% các quốc gia có thu nhập thấp, 83% các quốc gia có thu nhập trung bình thấp hơn và 59% các quốc gia có thu nhập trung bình cao và nhiều quốc gia trải qua lạm phát hai con số. Ngoài ra, 64.3% các quốc gia có thu nhập cao đang trải qua lạm phát giá lương thực cao. Các quốc gia bị ảnh hưởng nhiều nhất là ở Châu Phi, Bắc Mỹ, Mỹ Latinh, Nam Á, Châu Âu và Trung Á. Về mặt thực tế, lạm phát giá thực phẩm vượt quá lạm phát chung ở 77% trong số 170 quốc gia.

Một báo cáo mới của FAO cho thấy thiệt hại nông nghiệp toàn cầu do thiên tai lên tới 3,8 nghìn tỷ đô la từ năm 1991 đến năm 2021 – tương đương với tổn thất hàng năm là 123 tỷ đô la, tương đương khoảng 5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của nông nghiệp toàn cầu. Có khả năng đây là một sự đánh giá thấp về số lượng thiệt hại thực sự, bởi vì nó tập trung vào cây trồng và vật nuôi.

VnFinancebusiness